Zmiana czasu została wprowadzona ze względów ekonomicznych – tak, aby zimą dłużej cieszyć się światłem słonecznym i móc ograniczyć zużycie energii elektrycznej na doświetlanie mieszkań. Jako pierwsi wprowadzili ją Niemcy w 1916 roku, a więc przeszło 100 lat temu. Czy wiesz jednak, że zmiana czasu nie wpływa jedynie na ilość zużytego prądu? Ta niby drobna zmiana za każdym razem ma radykalne skutki dla naszych organizmów. A zatem – jak można się do niej przygotować?
Nie da się ukryć, że zmiana czasu nie jest obojętna dla naszego organizmu. Przede wszystkim rozregulowuje się zegar biologiczny, związany z przyzwyczajeniami do pewnego trybu życia – nagle trzeba wszystko robić o godzinę później. W efekcie organizm jest spowolniony i ma mniej energii do działania, a codziennemu funkcjonowaniu towarzyszy ciągłe uczucie niewyspania się. Bardziej wrażliwe osoby mogą zauważyć u siebie także rozdrażnienie czy problemy z koncentracją. Poza tym wiele osób może zmagać się nie tylko z zaburzeniami snu czy zmianami nastroju, ale także problemami ze strony przewodu pokarmowego. Wynika to z faktu, iż zmiana czasu może wpływać na rytm dziennej aktywności układu trawiennego, co może prowadzić do zaburzeń trawienia i problemów z apetytem. Nic dziwnego – zmiana czasu jest pewnym szokiem dla organizmu, ale ostatecznie nie aż takim strasznym. Zazwyczaj potrzeba około tygodnia, aby w pełni przystosować się do panujących warunków i zacząć normalnie funkcjonować. Jednak jak poradzić z nimi poradzić w tym czasie? Najlepiej odpowiednio przygotować się do zmiany czasu poprzez stosowanie się do zaleceń dotyczących zdrowego snu, a także utrzymanie swojej codziennej rutyny. Oto kilka dodatkowych wskazówek, które pomogą Ci przystosować organizm do zmiany czasu!
Bardzo ważne jest, aby przyzwyczajać swój organizm do czekających go zmian. Gdy przestawia się zegarki na czas zimowy, można spróbować chodzić spać nieco później. Oprócz tego pamiętaj, aby w miarę możliwości, zachowaj regularność w codziennych czynnościach, takich jak godziny posiłków, aktywności fizycznej i relaksu. Regularność może pomóc w utrzymaniu stabilnego rytmu snu. Jeśli masz taką możliwość, postaraj się już wcześniej przesuwać m.in. posiłki o 5-10 minut. Pozwoli to uniknąć w harmonogramie oraz w ten sposób Twój organizm nie dozna szoku spowodowanego przestawieniem zegara. Umożliwi Ci to złagodzenie skutków przesunięcia czasu, a także ułatwisz sobie adaptację do nowego harmonogramu. Musisz jednak wiedzieć, że jeśli mimo prób nadal odczuwasz trudności związane ze zmianą czasu, to warto skonsultować się z lekarzem lub psychologiem, którzy mogą zaproponować dodatkowe strategie lub porady.
Zmiana czasu może u wielu osób wywołać nagłe poczucie zmęczenia w ciągu dnia. Najprostszym rozwiązaniem wydaje się drzemka. Niestety, pomysł ten może jedynie pogorszyć nasz harmonogram zdrowego wypoczynku, gdyż długie drzemki, zwłaszcza w godzinach popołudniowych, mogą zakłócić naturalny rytm snu i czuwania, co znacząco utrudnia zasypianie w nocy. Postaraj się prowadzić w miarę regularny tryb życia, jednocześnie zapominając o popołudniowych drzemkach czy weekendowym odsypianiu. Takie działania mogą Ci dawać pozorne uczucie komfortu, ale tak naprawdę wybijają organizm z rutyny i sprawiają, że trudno mu się do niej znów przyzwyczaić. A co, jeśli faktycznie nie mamy siły? Czasem organizm jest tak zmęczony, że drzemka wydaje się jedyną dobrą opcją. Wówczas lepiej jest skrócić drzemkę do krótkiej, np. 20-30 minut, aby złagodzić zmęczenie bez zakłócania rytmu snu nocnego. Aczkolwiek najlepiej dla Ciebie będzie, jeśli po prostu zadbasz o regularny harmonogram snu.
Z pewnością zastanawiasz się, co ma picie kawy lub alkoholu do zmiany czasu. Jak się okazuje, obie te substancje oddziałują na organizm, przez co mogą utrudnić Ci adaptację do przesunięcia godziny. W jaki sposób? Kawa ma działanie pobudzające, dlatego lepiej jest jej unikać, zwłaszcza po południu. Szacuje się, że po około 6 godzinach jej stężenie w krwi jest na tyle niskie, przez co nie może wpływać na organizm. Utrzymując taki odstęp między filiżanką kawy a położeniem się do łóżka, nie będziesz miał problemów z bezsennością wynikającą z nadmiaru kofeiny. Inaczej jest w przypadku alkoholu. Z pewnością słyszałeś/aś, że niektórzy stosują go na tzw. “lepszy sen” lub “żeby szybciej zasnąć”. Nie jest to prawidłowa praktyka, gdyż alkohol może zakłócić normalny cykl snu, prowadząc do przerywanego snu w nocy i pogorszenia jakości snu. Nic dziwnego – substancja ta zaburza jednak system równowagi organizmu. Najlepiej jest pozwolić organizmowi działać naturalnie, szczególnie wtedy, gdy zbliża się przestawienie czasu. Zamiast spożywania kofeiny i alkoholu, skup się na piciu wody czy też zdrowych napojach, które pomogą utrzymać odpowiednie nawodnienie organizmu. Jeśli potrzebujesz energii, rozważ alternatywy dla kofeiny, takie jak herbata ziołowa lub napar ziołowy.
Nie bez znaczenia są także dobre nawyki zasypiania, o których warto pamiętać każdego dnia. Przede wszystkim nie należy jeść bezpośrednio przed snem. Jest to ogólna zasada, o której pewnie każdy z wie. Jednak znaczenie ma nie tylko godzina posiłku, ale także jego rodzaj. Przede wszystkim staraj się unikać spożywania dużych posiłków oraz tłustych, pikantnych lub ciężkostrawnych potraw przed snem, ponieważ może to prowadzić do zgagi i nieprzyjemnych doznań podczas snu. Zaleca się lekkostrawną kolację, tak mniej więcej trzy godziny przed położeniem się do łóżka. Dobrym pomysłem jest również ruch fizyczny – na przykład popołudniowy bieg z psem lub przepłynięcie kilku basenów. Oprócz tego warto pamiętać, że na organizm wpływa także światło słoneczne. Jeśli zatem chcesz zasnąć bez problemu, zasłoń okna oraz stwórz odpowiednie warunki w sypialni, tzn. zadbaj o odpowiednią temperaturę czy też redukcję hałasu. Unikaj także ekspozycji na światło niebieskie pochodzące z urządzeń elektronicznych, takich jak telefony komórkowe i komputery, co najmniej godzinę przed snem. Wynika to z faktu, iż może ono zakłócać produkcję melatoniny, hormonu regulującego sen.
Upewnij się, że Twoje łóżko jest wygodne i sprzyja zdrowemu snu, szczególnie w okresie zmiany czasu. A co to znaczy? Przede wszystkim sprawdź, czy masz odpowiednio dopasowany materac, który zapewnia odpowiednie wsparcie dla twojego ciała. Jeśli wymaga on wymiany – zrób to jak najszybciej. Przy zakupie nowego pamiętaj, aby pod uwagę wziąć osobiste potrzeby oraz preferencje. Oprócz tego zadbaj o ergonomiczną poduszkę czy ciepłą kołdrę. Oba te elementy również wybiera się na podstawie indywidualnych upodobań. Nie można również zapomnieć o takich kwestiach, jak pościel, stelaż czy prześcieradło. Jeśli już masz odpowiednio skomponowane łóżko, to zadbaj o jego higienę. Regularne wietrzenie materaca, kołdry i poduszki, a także częste pranie pościeli zapewni Ci komfortowe środowisko do zdrowego wysypiania się.
Każdy organizm reaguje na zmianę czasu inaczej – niektórzy nie mają problemu z tym, by przywyknąć do “nowej rzeczywistości”, inni niestety długo odczuwają skutki cofnięcia wskazówek. Ci w szczególności powinni zastosować się do powyższych rad. Dla wszystkich przeciwników zmiany czasu mamy jednak dobrą wiadomość: do sejmu zgłoszono projekt ustawy znoszącej przestawianie zegarków – jeśli zostanie zaakceptowany, jesienią przyszłego roku nikt już nie będzie musiał borykać się ze skutkami przestawiania wskazówek w zegarze.
