Prawidłowo dobrany materac podkładowy to podstawa komfortowego i bezpiecznego miejsca do opieki nad osobą leżącą, zwłaszcza gdy codzienna pielęgnacja i zmiany pozycji odbywają się w warunkach domowych. Czym powinien się wyróżniać dobry materac bazowy, jak wpływa na ergonomię pracy opiekuna i jakie rozwiązania najlepiej sprawdzają się w warunkach długoterminowej opieki?

Czy materac podkładowy do łóżka medycznego wystarczy do opieki nad osobą leżącą w domu?

Materac podkładowy to dolna warstwa stosowana głównie w łóżkach rehabilitacyjnych. Jego zadaniem jest zapewnienie stabilnego, bezpiecznego podparcia konstrukcyjnego. Sam w sobie nie jest jednak przeznaczony do długotrwałego użytkowania jako powierzchnia do spania. W opiece domowej nad osobą leżącą materac podkładowy powinien być traktowany jako baza, do której dobiera się właściwy materac użytkowy – taki, który będzie redukował nacisk, chronił przed odleżynami i dostosowywał się do zmieniających się warunków zdrowotnych pacjenta.

Najlepiej, aby materac do łóżka medycznego dla osoby leżącej był modelem wielowarstwowym, łączącym w sobie funkcję nośną i terapeutyczną. Tylko wtedy można mówić o skutecznym wsparciu w codziennej opiece zarówno pod względem profilaktyki przeciwodleżynowej, jak i komfortu snu, ułatwienia pielęgnacji oraz zmniejszenia ryzyka bólu związanego z długim przebywaniem w jednej pozycji.

Materac podkładowy, przeciwodleżynowy pasywny czy materac rehabilitacyjny do opieki domowej?

Materac podkładowy może się sprawdzić jako baza w łóżku rehabilitacyjnym, jeśli planujemy dopiero zakup odpowiedniego materaca terapeutycznego lub potrzebujemy dodatkowej warstwy stabilizującej.

W przypadku osób stale leżących, które nie zmieniają samodzielnie pozycji, znacznie lepszym wyborem będzie materac przeciwodleżynowy pasywny. To rozwiązanie wykorzystujące nowoczesne materiały, takie jak pianka termoelastyczna, które dopasowują się do ciała i równomiernie rozkładają nacisk na powierzchni snu. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko powstawania odleżyn – nawet u osób z ograniczoną ruchomością.

Przykładem takiego modelu są materace SleepMed Natura, których rdzeń zbudowano z pianki wzbogaconej naturalnymi olejami roślinnymi – rycynowym i sojowym – wolnymi od sztucznych związków chemicznych. Ich porowata struktura w połączeniu z technologią Airforce umożliwia optymalną wentylację i skuteczne odprowadzanie wilgoci, co zapobiega namnażaniu się kurzu, roztoczy i mikroorganizmów we wnętrzu materaca. To szczególnie istotne dla osób leżących, u których skóra jest narażona na odparzenia i otarcia. Dodatkowo model ten wyposażono w lniany, zdejmowalny pokrowiec przeznaczony do prania, równie oddychający i higieniczny, co samo wnętrze materaca.

Trzecią grupę stanowią materace rehabilitacyjne. Są przeznaczone dla osoób, które spędzają większość czasu w łóżku, ale niekoniecznie są całkowicie unieruchomione. Takie modele mają za zadanie nie tylko zapewnić wygodę, ale także wspierać codzienną terapię, na przykład poprzez odciążenie newralgicznych punktów ciała czy redukcję napięcia mięśni. Część z nich posiada także dodatkowe funkcje. Jest to na przykład odpinany top, taki jak pokrowiec Merced Probiotex, który może służyć jako niezależny materac do ćwiczeń wykonywanych w domu, np. na podłodze.

Jak dobrać materac do łóżka rehabilitacyjnego do potrzeb chorego? Praktyczne scenariusze z życia

Dobór materaca do łóżka rehabilitacyjnego to jedna z najważniejszych decyzji, przed którą stają opiekunowie osób chorych, unieruchomionych lub z ograniczoną mobilnością. Nie istnieje jeden uniwersalny model. Materac rehabilitacyjny do opieki domowej musi być dobrany indywidualnie, w zależności od stanu zdrowia pacjenta, jego codziennej aktywności oraz wymagań pielęgnacyjnych.

1. Chory stale leżący, z dużym ryzykiem odleżyn
W tym przypadku podstawą jest materac dla osoby leżącej, który redukuje nacisk na ciało i umożliwia odpowiednią wentylację skóry. Najlepiej sprawdzą się modele z pianką termoelastyczną o porowatej strukturze oraz technologią Airforce w materacach. Zapewnia ona wielostronną cyrkulację powietrza i odprowadzanie wilgoci. To ważne nie tylko ze względu na higienę, ale również profilaktykę przeciwodleżynową. Taki materac powinien być zabezpieczony ochraniaczem na materac z bawełny 100%, którego materiał jest przewiewny, delikatny dla skóry i łatwy w praniu. 

2. Osoba leżąca, ale częściowo samodzielna
Gdy pacjent potrafi samodzielnie zmieniać pozycję lub przechodzi z łóżka na wózek, warto wybrać model o nieco bardziej dynamicznej strukturze. Dobrze sprawdzą się materace z rdzeniem piankowym i strefami twardości, dostosowanymi do różnych części ciała. Istotna jest też grubość pianki. Więcej na ten temat możesz przeczytać w materiale o wpływie grubości pianki na komfort materaca.

3. Chory z nadwagą lub potrzebą stabilizacji
W przypadku pacjentów o większej masie ciała, kluczowe będzie zastosowanie materaca, który nie tylko zapewnia wygodę, ale i stabilność. W takich sytuacjach sprawdzają się konstrukcje hybrydowe z pianką wysokoelastyczną oraz sprężynami typu Multi. Zapewniają one punktowe podparcie i lepsze rozłożenie ciężaru, co odciąża kręgosłup i stawy. Dzięki temu pacjent łatwiej może zmieniać pozycję, a opiekun ma większą kontrolę nad pielęgnacją. Przeczytaj też: Czy warto kupić materac hybrydowy?

5 kluczowych cech, które powinien mieć dobry statyczny materac medyczny – zwróć uwagę przed zakupem

Statyczny materac medyczny, czyli model bez systemu zmiennego ciśnienia, powinien spełniać konkretne wymagania, by skutecznie wspierać ciało i zapobiegać powikłaniom. Oto 5 cech, na które warto zwrócić uwagę przed zakupem:

1. Odpowiednia twardość i elastyczność punktowa
Dobry materac do łóżka rehabilitacyjnego powinien być wystarczająco sprężysty, by zapewnić stabilne podparcie kręgosłupa, a zarazem elastyczny, by dopasować się do naturalnych krzywizn ciała. To szczególnie ważne u osób, które długo przebywają w jednej pozycji. Zbyt twardy materac może prowadzić do nadmiernego ucisku, a zbyt miękki – do zapadania się ciała i zaburzeń krążenia.

2. Budowa warstwowa z oddychającą strukturą
Materace medyczne często mają kilka warstw o różnej gęstości – w tym pianki termoelastyczne i wysokoelastyczne, a czasem również wkład kokosowy. Dzięki temu mogą lepiej rozłożyć ciężar ciała i zapewnić stabilizację, szczególnie w newralgicznych punktach, takich jak biodra i barki. Jeśli interesuje Cię naturalne, sztywniejsze wsparcie, sprawdź: Materac z kokosem – dla kogo?.

3. Pokrowiec nieprzemakalny i łatwy do zdjęcia
W przypadku osób leżących kluczowe znaczenie ma higiena. Materac z pokrowcem nieprzemakalnym chroni wkład przed zalaniem, a możliwość jego szybkiego zdjęcia i wyprania to ogromna pomoc w codziennej opiece. Najlepiej wybierać modele z pokrowcami o właściwościach antybakteryjnych, które dodatkowo regulują temperaturę ciała.

4. Właściwości przeciwodleżynowe pianki
Statyczny materac medyczny może pełnić funkcję profilaktyczną w zakresie odleżyn pod warunkiem, że jego struktura efektywnie rozkłada nacisk. Modele z pianką termoelastyczną dopasowują się do ciała pod wpływem ciepła i nie tworzą punktów ucisku. To ważne u osób z ograniczoną mobilnością, które nie wymagają jeszcze materaca zmiennociśnieniowego.

5. Konstrukcja kompatybilna z łóżkiem medycznym
Nie każdy materac nadaje się do łóżka z funkcją regulacji wysokości czy kąta nachylenia zagłówka. Materac do łóżka medycznego powinien zachowywać swoją elastyczność w ruchomych częściach stelaża.