Czy zdarza Ci się budzić rano z uczuciem, jakby sen w ogóle nie przyniósł odpoczynku? Czy pomimo ośmiu, dziewięciu, a nawet dziesięciu godzin snu, w ciągu dnia walczysz z opadającymi powiekami i nieodpartą chęcią drzemki? Jeśli to brzmi znajomo, być może problemem nie jest zwykłe zmęczenie, a hipersomnia. To zaburzenie, które znacząco obniża jakość życia, ale które można i należy leczyć. Zrozumienie, czym jest nadmierna senność, jakie są jej przyczyny i objawy, to pierwszy krok do odzyskania energii i kontroli nad swoim dniem.
Dla wielu osób ciągła senność jest po prostu oznaką przepracowania, stresu lub niewystarczającej ilości snu. Jednak w przypadku hipersomnii problem leży znacznie głębiej. Hipersomnia co to takiego? To stan charakteryzujący się nie tylko nadmierną sennością w ciągu dnia, ale często również wydłużonym snem nocnym, który nie przynosi uczucia regeneracji. Osoby cierpiące na to schorzenie mogą przesypiać regularnie ponad 10 godzin na dobę i wciąż czuć się niewyspane.
Podstawowa różnica tkwi w przyczynie i reakcji na odpoczynek. Zwykłe przemęczenie jest najczęściej wynikiem konkretnego czynnika – intensywnego tygodnia w pracy, zarwanej nocy, stresującego wydarzenia czy dużego wysiłku fizycznego. W takim przypadku dodatkowa porcja snu – jedna lub dwie dobrze przespane noce – zazwyczaj rozwiązuje problem i przywraca energię. W przypadku hipersomnii sen nie jest lekarstwem. Mimo długiego czasu spędzonego w łóżku, uczucie zmęczenia i senności powraca niemal natychmiast po przebudzeniu. Drzemki w ciągu dnia, choć często nieuniknione, również nie przynoszą ulgi, a po wybudzeniu może pojawić się uczucie dezorientacji i jeszcze większego znużenia. To sygnał, że problem może mieć podłoże medyczne i wymaga głębszej diagnostyki.
Hipersomnia objawy ma często podstępne i łatwe do zignorowania, ponieważ kultura pracy i życia w ciągłym biegu normalizuje uczucie zmęczenia. Warto jednak zwrócić uwagę na sygnały, które wykraczają poza standardowe wyczerpanie. Kiedy zmęczenie przestaje być „normalne”? Typowe oznaki nadmiernej senności, które często ignorujemy:
Trudności z porannym wstawaniem – budzenie się jest niezwykle trudne, często wymaga kilku alarmów, a po wstaniu z łóżka przez długi czas utrzymuje się uczucie oszołomienia i „mgły mózgowej” (tzw. inercja senna).
Nieodparta potrzeba drzemek – czujesz przymus, by zdrzemnąć się w nieodpowiednich momentach – w pracy, podczas spotkania, w komunikacji miejskiej, a nawet w trakcie rozmowy.
Brak regeneracji po drzemce – krótka drzemka nie odświeża, a wręcz przeciwnie – po przebudzeniu czujesz się jeszcze bardziej zmęczony i zdezorientowany.
Automatyczne zachowania – wykonujesz proste, rutynowe czynności (np. pisanie, prowadzenie samochodu na znanej trasie) bez pełnej świadomości i później ich nie pamiętasz.
Problemy z koncentracją i pamięcią – ciągłe zmęczenie i senność, brak energii wpływają na funkcje poznawcze, utrudniając skupienie się na zadaniach, naukę i zapamiętywanie nowych informacji.
Spadek motywacji i drażliwość – chroniczne niewyspanie odbija się na nastroju, prowadząc do apatii, irytacji i problemów w relacjach społecznych.
Jeśli te objawy utrzymują się przez co najmniej trzy miesiące i znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie, należy skonsultować się z lekarzem.
Nadmierna senność przyczyny może mieć bardzo zróżnicowane. Nie zawsze jest to pierwotne zaburzenie snu. Często stanowi objaw innych problemów zdrowotnych lub nieprawidłowych nawyków.
Zaburzenia oddychania podczas snu – najczęstszym winowajcą jest obturacyjny bezdech senny (OBS). Powoduje on wielokrotne, krótkie przerwy w oddychaniu w nocy, co prowadzi do niedotlenienia i ciągłych mikrowybudzeń, fragmentując sen i uniemożliwiając jego głębokie, regenerujące fazy.
Choroby somatyczne – wiele schorzeń może objawiać się patologiczną sennością. Należą do nich m.in. niedoczynność tarczycy, cukrzyca, anemia, choroby nerek i wątroby, a także przewlekłe stany zapalne.
Zaburzenia psychiczne – depresja jest jedną z głównych przyczyn hipersomnii. Choć częściej kojarzy się z bezsennością, u części pacjentów występuje właśnie nadmierna potrzeba snu, która jest formą ucieczki od problemów.
Skutki uboczne leków – wiele popularnych leków, np. niektóre antyhistaminowe, leki na nadciśnienie, antydepresanty czy środki uspokajające, może powodować senność jako efekt uboczny.
Zaburzenia neurologiczne – hipersomnia może być objawem chorób takich jak narkolepsja, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona czy stan po urazie głowy.
Niewystarczająca jakość snu – nawet jeśli śpisz odpowiednio długo, sen może być niskiej jakości. Przyczyną bywa niewygodny materac, hałas, światło w sypialni czy zła higiena snu.
Hipersomnia idiopatyczna – to diagnoza stawiana wtedy, gdy po wykluczeniu wszystkich innych możliwych przyczyn, źródło nadmiernej senności pozostaje nieznane.
Oprócz wspomnianego bezdechu sennego, do głównych winowajców należą narkolepsja (z katapleksją lub bez), zespół niespokojnych nóg (RLS), który utrudnia zasypianie i pogarsza jakość snu, a także zaburzenia rytmu okołodobowego. Warto też pamiętać, że przewlekła bezsenność, paradoksalnie, może prowadzić do uczucia wyczerpania i senności w dzień. Jeśli zmagasz się z problemami ze snem, warto poznać przyczyny i sposoby leczenia bezsenności.
Diagnostyka rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego dotyczącego stylu życia, objawów, przyjmowanych leków i chorób współistniejących. Lekarz może zlecić podstawowe badania krwi, aby wykluczyć anemię czy problemy z tarczycą. Istotne są jednak specjalistyczne badania snu, takie jak polisomnografia (badanie nocne w pracowni snu) oraz Wielokrotny Test Latencji Snu (MSLT), który ocenia szybkość zasypiania w ciągu dnia.
Zanim trafisz do specjalisty, możesz samodzielnie ocenić poziom swojej senności za pomocą Skali Senności Epworth. Polega ona na ocenie w skali 0–3 (0 – nigdy, 1 – małe prawdopodobieństwo, 2 – umiarkowane, 3 – duże) prawdopodobieństwa zaśnięcia w ośmiu różnych sytuacjach.
wynik 0–5 punktów – senność raczej w normie;
wynik 6–10 punktów – umiarkowana senność, warto się przyjrzeć stylowi życia;
wynik 11–15 punktów – nadmierna senność, konieczna dalsza obserwacja;
wynik powyżej 16 punktów – patologiczna senność, wskazana pilna diagnostyka;
Pamiętaj, że test ten jest narzędziem przesiewowym, a ostateczną diagnozę zawsze stawia lekarz.
Hipersomnia jak leczyć to pytanie, na które odpowiedź zależy od postawionej diagnozy. Terapia jest zawsze ukierunkowana na przyczynę problemu.
W ofercie można znaleźć modele dopasowane do różnych potrzeb: od uniwersalnych materace SleepMed Standard, przez bardziej zaawansowane materace SleepMed Plus, aż po luksusowe modele hybrydowe. To ważne, dla kogo są materace hybrydowe – łączą one zalety sprężyn i pianek, oferując niezrównany komfort, co widać w modelach takich jak materac SleepMed Hybrid Premium Plus czy materac SleepMed Hybrid Supreme. Dla osób ceniących naturalne rozwiązania idealny może być materac SleepMed Natura Plus. Dobrze dobrany materac wspiera kręgosłup, redukuje napięcia i pozwala ciału w pełni się zregenerować, co jest kluczowe, aby skutecznie zwalczyć senność w ciągu dnia.
O Autorze:
Zespół SleepMed to połączenie ekspertów od zdrowego snu, fizjoterapeutów oraz specjalistów od projektowania ergonomicznych rozwiązań do spania. Od ponad 20 lat wspieramy Polaków w lepszym śnie, testując i udoskonalając materace w oparciu o realne potrzeby użytkowników.
Na co dzień pomagamy dobrać materace, poduszki i akcesoria do spania tak, by wspierały prawidłowe ułożenie kręgosłupa, minimalizowały napięcia mięśniowe i poprawiały jakość nocnej regeneracji. Nasze rekomendacje opierają się na faktach, badaniach naukowych i tysiącach rozmów z osobami, które – tak jak Ty – chcą spać lepiej i żyć zdrowiej.
W SleepMed wierzymy, że dobry sen zaczyna się od świadomego wyboru.
Materace SleepMed to produkty przeznaczone do profilaktyki wad rozwojowych układu ruchowego (mięśniowo-kostnego) oraz zdrowego snu. Producent: SleepMed. Przedstawiciel i prowadzący reklamę: ABCOMFORT Sp. z o.o.
Opublikowano: 21.08.2025
