Ból kręgosłupa, sztywność stawów, problemy z przewracaniem się na bok czy częste wybudzenia – dla wielu seniorów sen nie jest już tak kojący jak dawniej. Jednak odpowiednio dobrany materac ortopedyczny może nie tylko przynieść ulgę w dolegliwościach bólowych, ale też ułatwić wysypianie się i zmianę pozycji, a także zadbać o kręgosłup w czasie nocnego odpoczynku. Jak go wybrać?
Dla wielu rodzin moment, w którym trzeba wybrać materac ortopedyczny dla seniora, wiąże się z wieloma pytaniami: czy ma być miękki czy twardy? czy piankowy, czy może sprężynowy? jakie materiały będą najbezpieczniejsze dla starszej skóry? Warto wiedzieć, że materac dla seniora ma nie tylko dawać mu komfort podczas snu, ale również zapobiegać dolegliwościom i schorzeniom, takim jak bóle kręgosłupa czy zaburzenia krążenia.
Przed rozpoczęciem zakupów niezbędna może się okazać znajomość podstawowych kryteriów wyboru i zrozumienie, czym tak naprawdę powinien charakteryzować się dobry materac leczniczy. Na początek prześledź poradnik Jak wybrać materac dla seniora – znajdziesz w nim konkretne wskazówki, które pomogą uporządkować wiedzę i uniknąć najczęstszych błędów zakupowych.
Z wiekiem ciało zmienia się w sposób, który wpływa na to, jak śpimy i czego potrzebujemy, by sen był regenerujący. U seniorów częste są problemy z bólami kręgosłupa, bioder, karku i stawów. Częściej pojawia się także napięcie mięśniowe, sztywność poranna oraz nadwrażliwość na ucisk. Osoby starsze często mają też cieńszą tkankę podskórną, przez co są bardziej narażone na powstawanie odleżyn i zaburzeń krążenia.
Właśnie dlatego materac ortopedyczny dla seniora powinien przede wszystkim równomiernie rozkładać ciężar ciała i eliminować punkty nadmiernego nacisku, szczególnie w okolicach barków, łopatek, bioder i pięt.
Nie bez znaczenia jest także łatwość zmiany pozycji. Materac nie może być ani zbyt miękki (co utrudnia podnoszenie się z łóżka), ani zbyt twardy (co pogłębia napięcia i ucisk). Dobrze, gdy materac leczniczy zapewnia także odpowiednią wentylację, chroniąc przed przegrzewaniem się i nadmiernym poceniem, co również wpływa na komfort snu.
Dowiedz się więcej o tym, jak zapewnić spokojny sen seniora. Znajdziesz tam nie tylko porady dotyczące wyboru materaca, ale też cenne wskazówki o warunkach sprzyjających spokojnemu odpoczynkowi.
Seniorzy częściej niż osoby młodsze cierpią na:
nocne bóle przeciążeniowe – wynikające z przewlekłych chorób zwyrodnieniowych stawów i kręgosłupa, nasilające się szczególnie w nocy, gdy ciało pozostaje w jednej pozycji,
drętwienia kończyn – związane z uciskiem na nerwy obwodowe, pogorszeniem krążenia i zmniejszoną elastycznością tkanek miękkich,
częste wybudzenia z powodu konieczności zmiany pozycji – na zbyt twardym materacu dochodzi do ucisku tkanek i niedokrwienia, a zbyt miękki utrudnia samodzielne przekręcanie się,
długotrwałe poranne zesztywnienie – typowe u osób z chorobami reumatycznymi i zwyrodnieniowymi, szczególnie gdy powierzchnia spania nie zapewnia odpowiedniego odciążenia i podparcia,
problem z utrzymaniem równowagi przy wstawaniu z łóżka – jeśli materac się zapada, podniesienie się z pozycji leżącej jest znacznie trudniejsze,
nadwrażliwość na nacisk – spowodowana cieńszą warstwą tkanki tłuszczowej i mniejszą sprężystością skóry, przez co nawet niewielki ucisk może powodować ból, otarcia czy mikroobrzęki.
W przypadku osób leżących, niesamodzielnych lub mających problemy z nietrzymaniem moczu, materac nieprzemakalny dla seniora może być bardzo praktycznym rozwiązaniem.
Różnice między materacem ortopedycznym, rehabilitacyjnym a medycznym często bywają niejasne, zwłaszcza gdy wybieramy model z myślą o osobie starszej lub niesamodzielnej. W praktyce nazewnictwo tych produktów może się zazębiać. Wiele materacy ma właściwości zarówno ortopedyczne, jak i rehabilitacyjne, a niektóre z nich dodatkowo spełniają kryteria wyrobu medycznego. Wyjaśnijmy sobie jednak z grubsza czym z założenia się charakteryzują:
Materac do łóżka rehabilitacyjnego należy dobrać tak, aby odpowiadał stanowi zdrowia seniora i jego poziomu samodzielności. Inne potrzeby ma osoba leżąca przez całą dobę. Inne – senior, który porusza się samodzielnie, ale np. skarży się na ból pleców, a jeszcze inne – ktoś, kto większość dnia spędza w łóżku, ale jest w stanie podnieść się z pomocą drugiej osoby.
Jeśli senior większość czasu spędza w pozycji leżącej, najważniejsze będzie odciążenie newralgicznych punktów ciała i zapobieganie odleżynom. Tu sprawdzi się materac z warstwą pianki termoelastycznej VISCO, która dopasowuje się do temperatury ciała, łagodząc nacisk na biodra, łopatki i pięty, czyli miejsca najbardziej narażone na odparzenia czy ucisk.
Dla osoby, która chodzi, ale odczuwa ból lub trudność w poruszaniu się, dobry materac powinien wspierać kręgosłup i mięśnie, ale też ułatwiać wstawanie. Dobrym dodatkiem do niego może być mata kokosowa do materaca – zapewnia stabilność i twardsze podparcie, co zmniejsza ryzyko zapadania się i ułatwia zmianę pozycji.
Z kolei u osób z ograniczoną mobilnością, które np. potrzebują pomocy przy wstawaniu lub zmianie pozycji, warto postawić na materac ortopedyczny, który będzie współpracował z regulowanym stelażem. Dzięki temu łatwiej będzie np. unieść podgłówek czy podnóżek, co poprawia komfort codziennego funkcjonowania – od jedzenia po czytanie.
Nie zapominajmy też o poduszce – np. poduszka SleepMed Premium Pillow skutecznie stabilizuje szyję i głowę, zapobiegając napięciom i sztywności po nocy.
Wybierając materac dla seniora, jednym z najważniejszych parametrów, na które warto zwrócić uwagę, jest jego twardość. To właśnie ona odpowiada za poziom podparcia ciała i komfort w czasie snu. Dla ułatwienia wyboru producenci stosują uniwersalną skalę H1–H4:
H1 – bardzo miękki, dla osób o wadze do 60 kg,
H2 – średnio miękki, dla osób ważących 60–80 kg,
H3 – twardy, odpowiedni dla osób w przedziale 80–100 kg,
H4 – bardzo twardy, dla użytkowników powyżej 100 kg.
To ogólne wytyczne, ale w przypadku osób starszych warto uwzględnić coś więcej niż tylko wagę. Z wiekiem zwiększa się wrażliwość na ucisk, częściej występują dolegliwości bólowe i trudności z samodzielnym wstawaniem z łóżka. Dlatego to, jaka twardość materaca dla starszej osoby będzie odpowiednia, zależy także od jej mobilności, schorzeń i preferencji.
To najczęściej wybierane materace przez osoby starsze, które skarżą się na poranne bóle pleców i trudności z ułożeniem się do snu.
Dostosowują się do naturalnych krzywizn kręgosłupa, co odciąża stawy i mięśnie w czasie snu. Dzięki temu ciało ma szansę odpocząć i zregenerować się w nocy.
Materac można używać na różnych stronach – każda ma inną twardość, więc jeśli z czasem zmienią się potrzeby (np. po operacji, urazie czy spadku masy ciała), nie trzeba kupować nowego – wystarczy odpiąć top lub obrócić materac.
To dobry wybór dla osób, które mają trudności z obracaniem się na łóżku – odpowiednia sprężystość ułatwia zmianę pozycji i wstawanie.
Ten model szczególnie dobrze sprawdza się u osób, które mają bardzo wrażliwe ciało i chorują na np. osteoporozę, są po złamaniach lub z przewlekłymi bólami bioder i barków.
Posiada warstwę termoelastyczną, która delikatnie „otula” ciało i dostosowuje się do jego kształtu, dzięki temu znika uczucie ucisku w punktach newralgicznych.
Materac ma możliwość regulowania twardości – top można zdjąć lub obrócić. To szczególnie ważne, jeśli z czasem zmienia się masa ciała lub pojawiają się nowe dolegliwości.
Zdejmowany pokrowiec i dobra wentylacja sprawiają, że sen jest bardziej higieniczny i przyjemny, nawet jeśli senior ma skłonność do pocenia się w nocy.
Te materace sprawdzą się u osób, które mają wrażliwą skórę i alergie lub chcą spać na bardziej naturalnych materiałach.
Jego struktura dobrze podtrzymuje ciało, ale jednocześnie jest przyjemnie miękka w kontakcie – idealna dla osób, które długo leżą lub mają skłonność do otarć i podrażnień.
Wersja Hybrid z dodatkowymi sprężynami i odpinanym topem daje aż cztery poziomy twardości – to bardzo pomocne, jeśli komfort trzeba dostosowywać do zmieniającego się stanu zdrowia.
Pokrowiec jest antyalergiczny i łatwy do zdjęcia. Można go wyprać w pralce, co ułatwia utrzymanie higieny i zapobiega namnażaniu drobnoustrojów.
W Polsce istnieje możliwość częściowej refundacji materacy medycznych, w tym przeciwodleżynowych i ortopedycznych, dzięki wsparciu finansowemu z Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) lub Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).
Autor: Olga Rymarska
Jestem fizjoterapeutką i uważam, że to codzienne nawyki mają największe znaczenie. Zarówno w pracy z pacjentami, jak i w przestrzeni internetowej udzieliłam setki porad o śnie, postawie i codziennym ruchu. Dziś łączę doświadczenie fizjoterapeutyczne z copywritingiem medycznym, tworząc treści o zdrowiu tak, jak mówię do swoich pacjentów: prosto, konkretnie i z troską.
Materace SleepMed to produkty przeznaczone do profilaktyki wad rozwojowych układu ruchowego (mięśniowo-kostnego) oraz zdrowego snu. Producent: SleepMed. Przedstawiciel i prowadzący reklamę: ABCOMFORT Sp. z o.o.
Opublikowano: 08.08.2025
