Opieka nad osobą leżącą to codzienny sprawdzian troski, cierpliwości i empatii. Dla bliskich to nie tylko wyzwanie organizacyjne, ale przede wszystkim emocjonalne. Każdy gest ma znaczenie, a dobrze dobrany materac przeciwodleżynowy może poprawić komfort i bezpieczeństwo chorego. W tym poradniku pokazuję, jaką rolę odgrywa materac w profilaktyce odleżyn w warunkach domowych oraz na co zwracać uwagę, wybierając konkretny model dla osoby, która nie może się samodzielnie poruszać.
W warunkach domowych, w których opieka nad osobą leżącą często spoczywa na bliskich, liczy się nie tylko skuteczne zapobieganie odleżynom, ale też łatwe utrzymanie higieny materaca i komfort podopiecznego.
Przede wszystkim warto postawić na materac przeciwodleżynowy, który redukuje punkty nacisku. Dzięki temu będzie minimalizował ryzyko uszkodzeń skóry w miejscach najbardziej narażonych, takich jak okolice kości krzyżowej, pięty czy łopatki. Ważna jest również prawidłowa wentylacja, by skóra mogła oddychać. Zapewnia ją technologia Airforce w materacach, która wypycha ciepłe i wilgotne powietrze z wnętrza materaca, a wprowadza świeże.
Ponadto, zamiast przypadkowej i wykonanej ze sztucznych materiałów pianki, lepiej zdecydować się na pianki naturalne w materacach, które dopasowują się do ciała i jednocześnie są bezpieczne dla skóry osoby długo leżącej z powodu choroby. Szczególnie warte uwagi są modele z pianką termoelastyczną Visco, która pod wpływem temperatury ciała dostosowuje się do jego kształtu, równomiernie rozkładając nacisk.
Przy okazji, sprawdź też wpływ grubości pianki na komfort materaca.
Niewątpliwie materac przeciwodleżynowy to podstawa. Jednak warto również pomyśleć o jego ochronie. Co położyć na materac przeciwodleżynowy, by podnieść jego właściwości użytkowe?
Aby ochronić materac na odleżyny przed zabrudzeniami, na jego powierzchni powinien znaleźć się pokrowiec. To warstwa materiału, która nie przepuszcza płynów czy też potu do materaca, tym samym utrzymując wierzchnią warstwę materaca czystości. Pokrowiec można łatwo prać w pralce.
Jeśli jednak zależy nam na przedłużeniu żywotności materaca i utrzymaniu jego czystości z każdej strony, warto zwrócić uwagę na modele wyposażone w dodatkowy top, który mają min. materac SleepMed Comfort Plus oraz materac SleepMed Hybrid Comfort Plus. Ponadto, po jego odpięciu możliwe jest obrócenie materaca na drugą stronę, dzięki czemu uzyskujemy kilka różnych stopni twardości.
Wśród dostępnych modeli można wyróżnić trzy podstawowe typy:
Materac przeciwodleżynowy bąbelkowy – często stosowany jako rozwiązanie tymczasowe. Dzięki zmiennej strukturze komórkowej zapewnia masaż mikrokrażeniowy, ale nie zawsze daje wystarczające wsparcie przy dłuższym unieruchomieniu.
Materac przeciwodleżynowy rurowy – stworzony dla pacjentów z bardzo dużym ryzykiem powstawania odleżyn. Zbudowany z naprzemiennie pompowanych komór zapewnia ciągłą zmianę punktów nacisku.
Materac przeciwodleżynowy piankowy – wybierany najczęściej w warunkach domowych. Wysokiej klasy pianki termoelastyczne zapewniają komfort, stabilizację i odpowiednią wentylację.
Materac przeciwodleżynowy zmiennociśnieniowy uznawany jest za najbardziej zaawansowany rozwiązania w profilaktyce i leczeniu odleżyn. Składa się z komór, które co kilka minut zmieniają ciśnienie, co powoduje mikroruchy i naprzemienne odciążanie tkanek.
Dzięki temu materac przeciwodleżynowy zmiennociśnieniowy znacząco redukuje ryzyko martwicy i poprawia ukrwienie. Choć droższy, może być bardzo dobrym wsparciem w opiece nad osobami leżącymi przez wiele tygodni lub miesięcy. Co ważne, wiele modeli pozwala na regulację ciśnienia i dostosowanie trybu pracy pompy do masy ciała pacjenta.
Zaletom towarzyszą też pewne ograniczenia. Materac przeciw odleżynom tego typu wymaga podłączenia do pompy, która może generować hałas i wibracje, niekiedy zakłócające sen pacjenta. Kluczowe jest więc prawidłowe ustawienie sprzętu zarówno pod względem ciśnienia, jak i umiejscowienia pompy.
W tym aspekcie przewagę może mieć materac przeciwodleżynowy piankowy, który nie wymaga zasilania i działa bezgłośnie. Dzięki swojej konstrukcji nie musisz się zastanawiać, jak ustawić materac przeciwodleżynowy. Zastosowane pianki są odporne na wyginanie i kompatybilne z różnymi typami stelaży, w tym regulowanymi elektrycznie, co pozwala na swobodne dopasowanie nachylenia podgłówka i podnóżka
Choć materac przeciwodleżynowy to fundament profilaktyki, nie powinien być jedynym narzędziem w ochrony. Równie ważne są:
Ważna jest także edukacja opiekunów zarówno w zakresie ułożenia osoby leżacej, jak i właściwego korzystania z materaca. Zachęcam do przeczytania artykułu: Materac medyczny – wszystko, co warto wiedzieć.
Autor: Olga Rymarska
Jestem fizjoterapeutką i uważam, że to codzienne nawyki mają największe znaczenie. Zarówno w pracy z pacjentami, jak i w przestrzeni internetowej udzieliłam setki porad o śnie, postawie i codziennym ruchu. Dziś łączę doświadczenie fizjoterapeutyczne z copywritingiem medycznym, tworząc treści o zdrowiu tak, jak mówię do swoich pacjentów: prosto, konkretnie i z troską.
Materace SleepMed to produkty przeznaczone do profilaktyki wad rozwojowych układu ruchowego (mięśniowo-kostnego) oraz zdrowego snu. Producent: SleepMed. Przedstawiciel i prowadzący reklamę: ABCOMFORT Sp. z o.o.
Opublikowano: 13.08.2025
